Niezapomniane chwile w Gołuchowie i w Wielkopolsce

             „Niezapominajki to są kwiatki z bajki…” - Święto Polskiej Niezapominajki obchodzone jest od 2002 roku, corocznie 15 maja. Powstało dzięki inicjatywie entuzjasty polskiej przyrody, redaktora Andrzeja Zalewskiego z Ekoradia. „Intencja święta jest jedna: niech niezapominajka zbliża ludzi i uczy Polaków wzajemnej serdeczności. Święto Niezapominajki to święto ludzi serdecznych”- powiedział Andrzej Zalewski. Święto to ma na celu przypomnienie o wzajemnej życzliwości i miłości do ojczystej przyrody. Niezapominajki to kwiaty, które zawsze kojarzyły się z polskim krajobrazem, były uwiecznione w polskiej poezji, by wspomnieć chociaż ”Kwiaty polskie” Juliana Tuwima.

         Niezapominajka jest symbolem bogatej polskiej przyrody, polskich lasów, bagien, uroczysk i źródeł czystej wody. Te niepozorne, ale piękne kwiatki są symbolem miłości do człowieka, miłości do Ziemi. Niezapominajka jest wreszcie elementem budowania własnej tożsamości: nie zapomnij o miejscu, w którym żyjesz, o tradycji, bliskich, o małej ojczyźnie, o swoich korzeniach. Sugestie te zainicjowały powstanie Ogólnopolskiego Klubu Szkół Parkowych.

W dniach 13-15 maja 2010 roku uczniowie Szkoły Podstawowej w Górze Ropczyckiej, należącej do Ogólnopolskiego Klubu Szkół Parkowych, na zaproszenie redaktora Andrzeja Zalewskiego wyjechali, wraz z uczniami ze Szkoły Podstawowej
w Wolicy Piaskowej, na 3-dniową wycieczkę do Ośrodka Kultury Leśnej
w Gołuchowie. Opiekę nad 34- osobową grupą dzieci sprawowali dyrektorzy szkół : pan Mariusz Kazior i pan Janusz Barciński oraz nauczycielki : Dorota Batory, Aldona Lazarowicz i Olga Różańska.

Po raz dziewiąty w Gołuchowie świętowano Dzień Polskiej Niezapominajki.
W ramach obchodu tego święta, w Ośrodku Kultury Leśnej w Gołuchowie, w dniach 13-14 maja 2010 r. miał miejsce IV Ogólnopolski Konkurs „Bajarze z Leśnej Polany”, na najlepszą gawędę, związaną tematycznie z kulturą ekologiczną i wiedzą o lesie,
a wzięła w nim udział była uczennica Szkoły Podstawowej w Górze Ropczyckiej - Anna Czudecka, ze swoją gawędą pod tytułem „W szlachetnej krainie, wśród szmeru liści Buczyny”. Konkurs ten stał się szczególnego rodzaju turniejem myśli i słowa
o wspaniałym polskim krajobrazie nie tylko lasów, a dla uczniów, którzy mieli okazję wysłuchać licznych wystąpień bajarzy, okazał się nieocenioną lekcją edukacji przyrodniczo - leśnej.

         Gołuchów posiada historyczny zamek polskiej arystokracji, z największym
w Wielkopolsce parkiem dworskim oraz największe w Polsce Muzeum Leśnictwa.

Pierwszego dnia wycieczki (13 maja, w czwartek) uczniowie zostali zapoznani
z przyrodą tego największego w Wielkopolsce parku krajobrazowego, o powierzchni ok. 160 hektarów, z kolekcją kilkuset gatunków drzew i krzewów. W sąsiedztwie parku, na ogrodzonym terenie o powierzchni 24 ha, żyje stado żubrów, które sprowadzono w 1977r.
z ośrodków hodowlanych w Białowieży, Pszczynie i Smardzewicach. W kwietniu 1997r. dołączyła do nich grupa białych danieli, które przekazane zostały przez Państwa Gucwińskich z Ogrodu Zoologicznego we Wrocławiu. Na terenie parku znajduje się zamek książąt Czartoryskich z elewacją francuskiego renesansu. W zamku uczniowie mogli podziwiać zbiory artystyczne z kolekcji Działyńskich i Czartoryskich. W bogato urządzonych wnętrzach (sale: Polska, Muzealna, Hiszpańska, Włoska, Stołowa, Gdańska, Królewska
i inne), uczniowie podziwiali, m.in., kolekcję waz greckich, wyroby złotnicze z XIV-XVII wieku, malarstwo, rzeźby francuskie, niderlandzkie, chińskie i japońskie, tkaniny flamandzkie oraz militaria. Kolejnym odwiedzonym miejscem tego dnia było, znajdujące się w sąsiedztwie zamku, największe w Polsce Muzeum Leśnictwa, tzw. ,,Oficyna", rezydencja książąt Czartoryskich do II wojny światowej. Następnie, późnym popołudniem, uczniowie, wraz z opiekunami, udali się do Ośrodka Kultury Leśnej, aby wysłuchać wystąpień bajarzy.

Drugi dzień wycieczki (14 maja – piątek), mimo niesprzyjającej aury pogodowej, pełen był ciekawych atrakcji i wrażeń. Dzień ten okazał się okazją do rozbudzenia świadomości ekologicznej uczniów, wyrabiania odpowiedzialności za jakość środowiska, rozwijania zainteresowań przyrodniczych oraz wrażliwości na piękno przyrody i jej poszanowania. Pierwszym urokliwym miejscem, które uczniowie odwiedzili, było jedno
z najstarszych miast w Polsce – Gniezno, a tam, jeden z najstarszych i najważniejszych zabytków chrześcijańskich w Polsce - Sanktuarium św. Wojciecha - Bazylika Prymasowska, która stanowi pomnik kultury polskiej o wielkiej wartości historycznej
i artystycznej. Była ona miejscem koronacji pięciu pierwszych królów Polski. Od stuleci góruje nad Gnieznem z prastarego Wzgórza Lecha. Surowa, majestatyczna, niezmiennie obecna. Matka Kościołów Polskich, serce archidiecezji gnieźnieńskiej i miasta św. Wojciecha. Jej wnętrze kryje mnogość bezcennych zabytków i dzieł sztuki. Do najbardziej znanych należą oczywiście spiżowe Drzwi Gnieźnieńskie, na których ukazano żywot patrona Polski i archidiecezji gnieźnieńskiej - św. Wojciecha.

Kolejnym miejscem, które wzbudziło ogromne zainteresowanie uczniów, był Biskupin - najbardziej znany w Europie Środkowej rezerwat archeologiczny. To tutaj odkryte zostały – zachowane w doskonałym stanie – drewniane konstrukcje osiedla, wybudowanego ponad 2700 lat temu. Odkrycie tego niezwykłego miejsca zawdzięczamy miejscowemu nauczycielowi - Walentemu Szwajcerowi.

Również miejscem atrakcyjnym, wartym odwiedzenia, był Skansen Miniatur Szlaku Piastowskiego oraz Wielkopolski w Pobiedziskach, umiejscowiony tuż przy głównej trasie Poznań-Bydgoszcz. Jest to park, zawierający makiety obiektów historycznych
i interesujących fragmentów zabudowy miast wielkopolskich. Muzeum wypełniają kopie budynków z regionu, są tam pałace i dwory, kościoły oraz ratusz poznański, ze słynnymi koziołkami. Makiety są wiernymi odzwierciedleniami oryginalnych budynków, wykonane
w skali 1:20, do tego zaopatrzone zostały w opisy historyczne. Jest to jedyny tego rodzaju obiekt w Polsce, obejmujący około 35 najważniejszych, a także i mniej znanych budowli
z terenu Szlaku Piastowskiego oraz Wielkopolski.

Ostatnim miejscem, które uczniowie mieli możliwość odwiedzenia tego dnia, było Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Licheniu. Dzieci zwiedzili Bazylikę, 25-metrowej wysokości kamienną górę Golgotę, która wznosi się w centralnej części sanktuarium, obok starego kościoła p.w. św. Doroty, na której szczycie widoczny jest krzyż oraz postacie Matki Bożej i św. Jana oraz Kaplicę św. Krzyża i tereny przyległe do Bazyliki. Była okazja na wyjazd windą na 31. piętro wieży, znajdującej się przy Bazylice. Tam, z okien tarasu widokowego, znajdującego się na wysokości 114 metrów, uczniowie mogli podziwiać panoramę Lichenia.

     Trzeciego dnia, dzięki uprzejmości Pani Zofii Stawickiej, dyrektor Szkoły Podstawowej w Gołuchowie, aspirującej do miana Ogólnopolskiego Klubu Szkół Parkowych, dzieci odbyły kilkukilometrowy spacer Terenową Ścieżką Dydaktyczną – Gołuchów, aby obejrzeć pomnik przyrody- Kamień św. Jadwigi, największy w Wielkopolsce i szósty co do wielkości w kraju głaz narzutowy. Jest to szary granit skandynawski. Obecnie częściowo uszkodzony przez rozbijanie. Wysokość – 3,5 m, długość – 8,5 m, szerokość – 6,5 m, obwód – 22 m. Z tym pomnikiem przyrody wiąże się wiele popularnych legend. Kamień znajduje się 2 km od Gołuchowa, w dużym kompleksie leśnym, zwanym lasem jedleckim. W lesie tym znajduje się zbiorowa mogiła kilkunastu tysięcy ofiar, pomordowanych przez hitlerowców w czasie II wojny światowej.

W drodze powrotnej, uczniowie mieli jeszcze okazję pokłonić się Królowi Dębów Polskich – Bartkowi, w świętokrzyskim Zagnańsku. Jest on najpopularniejszym drzewem
w Polsce i należy do trójki najstarszych polskich dębów, którego wiek szacowany jest na około 700 lat. Od kilkudziesięciu lat "Bartek" znajduje się pod ścisłą ochroną. Jego średnica wynosi 3,14 m, obwód 9,85 m, a wysokość dochodzi do 30 m. Dąb nadal pozostaje jednym z najwspanialszych przykładów potęgi natury. Dąb osnuty jest wieloma legendami, które mówią, że odpoczywali pod nim Bolesław Krzywousty i Jan III Sobieski, wracający spod Wiednia.

       Wycieczka była doskonałą okazją do nawiązania bliższej współpracy szkół, jak również integracji dzieci, biorących udział w tym wyjeździe. Wycieczka daje możliwość powiązania wiadomości z różnych przedmiotów, gdyż wycieczka to nie tylko rozrywka, ale i spora dawka wiedzy. Ponadto rozwija spostrzegawczość, zainteresowania, wdraża do samodzielnego myślenia, kształci umiejętności ciekawego i atrakcyjnego spędzania czasu wolnego, kształci umiejętności właściwego zachowania w miejscach publicznych, wyrabianie nawyku kulturalnej zabawy.

     Cała wycieczka była bardzo przyjemna nie tylko dla dzieci, ale także dla ich opiekunów. Uczniowie potrafili kulturalnie rozmawiać i dobrze się bawić, przestrzegali przy tym zasad bezpieczeństwa. Myślę, że główne cele wycieczki zostały osiągnięte, a te dni, pełne wrażeń, na długo pozostaną w pamięci uczniów.

Wyjazd uczniów do Gołuchowa odbył się z inspiracji redaktora Andrzeja Zalewskiego, który nie mógł tam przybyć z powodów osobistych. Wycieczka była, dla uczniów z Góry Ropczyckiej i z Wolicy Piaskowej, wspaniałą lekcją edukacji ekologicznej, historycznej i przyrodniczej. Rozległy zespół parkowy z cenną kolekcją drzew (ścieżka przyrodnicza) w Gołuchowie, Muzeum Leśnictwa, jedyna w Wielkopolsce zagroda żubrów, łosi i danieli, rezerwat archeologiczny nad Jeziorem Biskupińskim, spacer po największym parku pałacowym w Wielkopolsce, spacer Terenową Ścieżką Dydaktyczną – Gołuchów, aby obejrzeć pomnik przyrody - Kamień św. Jadwigi, największy
w Wielkopolsce i szósty co do wielkości w kraju głaz narzutowy, Dąb Bartek w Zagnańsku to dobra polskiej przyrody, które uczniowie szkoły parkowej powinni zobaczyć na własne oczy i to im się w ciągu tych trzech niesamowitych dni udało. I jeszcze wziąć udział w uczcie duchowej – IV edycji Ogólnopolskiego Konkursu „Bajarze z Leśnej Polany”, w którym dopingowali reprezentantkę Góry Ropczyckiej Annę Czudecką, w niezwykle atrakcyjnym miejscu historycznym Polski i Europy, która gawędziła o szlachetnej krainie, Górze Ropczyckiej, leżącej wśród szmeru liści Buczyny. Reklama naszego odrestaurowanego parku była jednym z elementów tego wyjazdu, a innym – pozyskanie do Ogólnopolskiego Klubu Szkół Parkowych – SP w Gołuchowie.

Spełnia się również pragnienie redaktora Andrzeja Zalewskiego, który chciałby, aby Szkoła w Górze Ropczyckiej była moderatorem działań Ogólnopolskiego Klubu Szkół Parkowych na całą Polskę, pod herbem niezapominajki. Nie byłoby to jednak możliwe, gdyby nie ludzie dobrej woli, którzy wsparli wyjazd młodzieży do Wielkopolski :

  • Burmistrz Sędziszowa Młp. Pan Kazimierz Kiełb
  • Pan Nadleśniczy Andrzej Modliszewski z Nadleśnictwa Strzyżów
  • Pani Lidia Chełpa – właścicielka Sklepu Groszek w Górze Ropczyckiej
  • Pan Bogusław Malski – właściciel Firmy Stal – Bud w Sędziszowie Młp.
  • Panowie : Artur Łyszczak i Krzysztof Jaworek – właściciele Sklepu Żelaznego w Sędziszowie Młp.

Olga Różańska